Πέμπτη 21 Απριλίου 2011

Το μοιρολόϊ της Παναγιάς- παραλλαγή χωριού Κυδιάντας Χίου

Μιχάλης Καριάμης: Το μοιρολόϊ της Παναγιάς- παραλλαγή χωριού Κυδιάντας Χίου


Τρ 19/4/2011 ΠΗΓΗ: http://www.chiosnews.com/cn1942011207490.asp

Τώρα είναι Αγιά Σαρακοστή , τώρα είναι Άγιες ημέρες , που λειτουργούν οι εκκλησιές και ψάλλουν οι παπάδες και λεν το Κύριε ελέησον και το Άγιο το Βγαγγέλιο . Όποιος το λέει σώζεται κι όποιος το πει Αγιάζει κι όποιος το καλοαφκριστεί παράδεισο θα λάβει , παράδεισο και λίβανο από τον Άγιο Τάφο .

Η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της , την προσευχή της έκανε για τον μονογενή της . Κι’ εκεί που προσευχότανε , κι’ εκεί που παρεκάλει , ακού βροντές και αστραπές και ταραχή μεγάλη . Βγαίνει στην πόρτα της να δει , βγαίνει στην γειτονιά της . Βλέπει τον ουρανό θολό και τ’ άστρα βουρκωμένα , το φεγγαράκι το λαμπρό στο αίμα βουτηγμένο .Βλέπει τον Γιάννη κι έρχονταν γδαρμένο , σκοτωμένο .

΄΄ Τι έχεις Γιάννη μου και κλαις και βαριαναστενάζεις ; ΄΄

΄΄ Δεν έχω στόμα να στο πω , χείλη να στο μιλήσω , ούτε η καρδιά μου το βαστά να σου το μολογήσω . Το δάσκαλο μου πιάσανε οι άνομοι Εβραίοι , οι άνομοι και τα σκυλιά κ’ οι τρεις καταραμένοι . Σαν κλέφτη τον επιάσανε , και σαν ληστή τον πάνε , και στου Πιλάτου τα σκαλιά , εκεί τον τυραννάνε . ΄΄ Η Παναγιά σαν τάκουσε έπεσε και λιγώθει , σταμνιά νερό την περεχούν , τρία κανάτια μόσχο , και τέσσερα ροδόσταμο ώσπου να συνεφέρει . Και σαν την συνεφέρανε τούτο το λόγο λέει : ΄΄ Ας έλθει η Μάρθα και η Μαριά κι άλλη η Ελισάβα , και του Λαζάρου η αδελφή και του Προδρόμου η μάννα . Να πάμε να τον εύρουμε πριν μας τον εσταυρώσουν , πριχού του βάλουν τα καρφιά και τόνε θανατώσουν ! - ΄΄ Βλέπεις εκείνο το βουνό το υψηλό το μέγα , που ’χει την πράσινη κορφή την θαλασσιά παντιέρα ; Εκεί πάνω τον έχουνε , και τόνε τυραννάνε . ΄΄ Επήραν το στρατί στρατί , στρατί το μονοπάτι , και το στρατί τις έβγαλε στ΄ ατσίγγανου την πόρτα .

΄΄ Ώρα καλή σου ατσίγγανε και τ΄ είναι αυτά που κάνεις ; ΄΄

΄΄ Καρφιά μου παραγγείλανε οι φίλοι μου οι Εβραίοι . Εκείνοι μου παν τέσσερα μα γω τους κάνω πέντε . Τα δυο στα δυο του γόνατα , τα δυο στα δυο του χέρια , το πέμπτο το φαρμακερό να μπει μες την καρδιά του . Να τρέξει αίμα και χολή από τα σωθικά του .΄΄

Η Παναγιά σαν τ΄ άκουσε έπεσε και λιγώθει . Σταμνιά νερό την περεχούν ώσπου να συνεφέρει . Και σαν τη συνεφέρανε τούτο το λόγο λέει : ΄΄ Άντε κ΄ εσύ ατσίγγανε , ψωμί να μην χορτάσεις , μόνο αχυλιές και κάρβουνα , πάντα σου να μαλάζεις . Ούτε η τραχηλίτσα σου πουκάμισο να βάλει , ούτε και τη γυναίκα σου σε σπίτι να τη βάλεις ! ΄΄

Παίρνουνε το στρατί – στρατί , στρατί το μονοπάτι και το στρατί τις έβγαλε εις του ληστή την πόρτα . ΄΄ Άνοιξε πόρτα του ληστή και πόρτα του Πιλάτου . ΄΄ Κ’ η πόρτα απ’ τον φόβον της άνοιξε μοναχή της . Κοιτά δεξιά , κοιτά ξερβά , κανέναν δεν γνωρίζει , κοιτά και δεξιότερα βλέπει τον Άγιο Γιάννη .

΄΄ Άγιε μου Γιάννη Πρόδρομε και βαπτιστή του γιου μου , μην είδες το γιουκάκι μου και συ τον δάσκαλο σου ; ΄΄

΄΄Δεν έχω στόμα να στο πω , χείλη να στο μιλήσω , ούτε και χειροπάλαμο για να σου τον εδείξω . Βλέπεις εκείνον τον γυμνό τον παραπονεμένο , όπου φορεί στην κεφαλή αγκάθινο στεφάνι ; Αυτός είναι ο γιόκας σου και με ο δάσκαλος μου .΄΄Επήραν το στρατί στρατί , στρατί το μονοπάτι . Το μονοπάτι τις έβγαλε μπροστά στον σταυρωμένο .

΄΄ Γιε μου , που είναι τα κάλλη σου , και πουν η λεβεντιά σου , και τα σγουρά σου τα μαλλιά και η παλικαριά σου ; Δεν μου μιλείς μιλίτσα μου δεν μου μιλείς μιλιά μου ; ΄΄

΄΄ Πάρτο μάνα απόφαση σαν που το πήραν κιάλλες , το πήραν μάνες για παιδιά , και τα παιδιά για μάνες .Το πήραν κιοι καλόπαντρες , για τους καλούς τους άντρες ! Άντε μάνα στο σπίτι σου και στο νοικοκυριό σου , στρώσε τραπέζι θλιβερό μαφράτο παξιμάδι , και πίνε και γλυκό κρασί , να σου περνά η ζάλη .΄΄ Πάει η μάνα στο σπίτι της πάει στα γονικά της , βάζει κρασί στον μαστραπά κι’ αφράτο παξιμάδι .

Πέρασε κ’ η Άγια Καλή κιαυτό το λόγο λέγει .

΄΄ Ποιος είδε γιο εις τον σταυρό και μάνα στο τραπέζι ;

΄΄ Άντε και συ Άγια Καλή ποτέ σου μην γιορτάσεις , ποτέ τ’ ονοματάκι σου στην εκκλησιά μην ψάλεις ! ΄΄ Όποιος τ’ ακούει σώζεται κι’ όποιος το πει αγιάζει , και όποιος το καλοαφκριστεί , παράδεισο θα λάβει . Παράδεισο και λίβανο από τον Άγιο Τάφο . Τώρα ειν Άγια Σαρακοστή , τώρα ειν Άγιε μέρες , που λειτουργούν οι εκκλησιές και ψάλλουν οι παπάδες , και λεν το Κυρ ελέησον και τα’ άγιο το Βγαγγέλιο !